وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا وەلامی نامەیەکی نارەزایەتی فیدراسیۆن وڕێکخراوەکان دەداتەوە
usr_web171_1
حوزهیران 9, 2024
ماڵهوه, ناوهندی ههواڵگری, هەواڵ
221 Views
لەناوەندی هەواڵگری فیدراسیۆنەوە:
وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا وەلامی نامەیەکی نارەزایەتی فیدراسیۆن وڕێکخراوەکان دەداتەوە
سەبارەت بەناردنی پەنابەران بۆ ڕواندا
لەنامەیەکی نارەزایەتی هاوبەشی فیدراسیۆن وچەند ڕێکخراوی داکۆکیکار لە مافەکانی پەنابەران لە ١٦ئایاری ٢٠٢٤ لە خۆپیشاندانێکی نارەزایەتی بەردەم وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا ئاراستەیانکرا دژ بە پلانی ناردنی پەنابەران بۆ ڕواندا .کە ئاماژە بەوە دەکات کە ئەمرۆ بۆ نارەزایەتی دەربرین بەرامبەر بە پلانی ناردنی پەنابەران بۆ ڕواندا خۆپیشاندان دەکەین وجێگای قبوڵ نییە کە حکومەتی بەریتانیا ڕێککەوتنی لەگەڵ حکومەتی ڕواندا کردبێت و یاری بە ژیانی ئەو پەنابەرانە بکات…”
هاوکات لەنامەکەدا هاتووە” ئێمە داواتان لێدەکەین ڕێز لە مافی هەموو پەنابەران بگرن، و یاری بە داهاتوویان نەکەن لە کاتێکدا کە زۆرێك لە پەنابەران لە وڵاتانێک هەڵدێن کە بەدەست شەڕ و توندوتیژییان دەناڵێنێت، بەریتانیا نابێت ژیانی ئەو کەسانە بخاتە مەترسییەوە…”
هەروەها داوا لە حکومەتی بەریتانیا دەکات کە” پلانی ڕواندا ڕابگرن. ● ڕێکەوتنەکەتان لەگەڵ حکومەتی ڕواندا ڕابگرن. ● ئازادکردنی دەستبەجێی سەرجەم پەنابەران لە ناوەندەکانی دەستبەسەرکردن. ● مافی مانەوە لە بەریتانیا بدرێت بە هەموو پەنابەران.”
لە وەلامی نامەکەی فیدراسیۆن ورێکخراوەکاندا، وەزارەتی ناوخۆ هاتووە” جموجۆڵی زۆری کۆچبەری نایاسایی، کە لەلایەن قاچاخچیەکانەوە ڕێکدەخرێت، دەبێتە بارێکی گران بەسەر سیستەمی نێودەوڵەتی پەنابەرییەوە! هاوبەشی کۆچ و گەشەپێدانی ئابووری بەریتانیا MEDP لەگەڵ ڕواندا ئامڕازێکە لە پلانێکی گەورەترو فراوانتری حکومەت بۆ وەستاندن و پەکخستنی ئەو بازرگانیە خەراپ و پیسە، کە قاچاخچیەکان دەکاتە ئامانج و ئەو شێوە بازرگانیەیان تێک دەشکێنێ لە ڕێگەی سوود وەرگرتن لە هاوکاری نێودەوڵەتی و شێوازو تاکتیکی تازەو تێکدەرانە…”
هەروەها وەزارەتی ناوخۆ ئاماژەدەکات بە” شکەستهێنان لەو هەنگاوەماندا تێچووی زۆر بەدوای خۆیدا دەهێنێت- بە پێی هەڵسەنگاندنی کاریگەرییەکانی یاسای کۆچی نائاسایی، تێچووی شوێن و حەوانەوەی داواکارانی پەنابەریی هەتا ساڵی ٢٠٢٦دەگاتە ١١ ملیار پاوەندی بەریتانی لەساڵێکدا. بۆیە ئەوەیان تەنها بەلابردن و نەهێشتنی نیشتەجێبوونی کۆچبەرانی نایاسایی لە بەریتانیادا دەهێنرێتە دی. ئایا ئێمە دەتوانین سنوورەکانمان کۆنترۆڵ بکەین و ژیانی خەڵک لە دەریادا ڕزگار بکەین؟…”
وەزارەتی ناوخۆ ئەوەش دەڵێت” سەرنجی حکومەت ئێستا لەسەر هێنانە بواری جێبەجێکردنی ئەو ئیتیفاقیەیە یان جێبەجێکردنی هاوبەشیی لەگەڵ ڕواندایە بۆ ئەوەی بتوانین گەشتە ئاسمانیەکان دەست پێبکەین. بۆیە تا زووتر دەست بکەین بە گواستنەوەی خەڵک بۆ ڕواندا، ئێمە خێراتر دەتوانین مۆدێلی بازرگانیی باندە قاچاخچیەکان تێکبدەین و لە ناوی بەرین و هەروەها نیشانیش بدەین کە ئیتر ئەنجامدانی گەشتی مەترسیدارو نائاسایی و ناپێویست بۆ بەریتانیا بژاردەیەکی باش و درووست نیە بۆ چوونە ناو سیستەمی پەنابەریی بەریتانیاوە! …”
هاوپیچ نامەکەی فیدراسیۆن و وەزارەتی ناوخۆ هاتووە.
چاوەروانی هەواڵی زیاتر بن.
وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا
فیدراسیۆنی سەراسەری پەنابەرانی عێڕاقی
5 Caledonian Road, Lonon, N1 90x
DECS Reference: TRO/1147274/24
ئازیزانم: فیدراسیۆنی سەراسەری پەنابەرانی عێڕاقی
سوپاس بۆ نامەکەتان لە ١٦ی ئایار سەبارەت بە هاوبەشی کۆچ و گەشەپێدانی ئابووری بەریتانیاMEDP لەگەڵ ڕواندا. هەروەها من دڵنیام کە ئێوە پێدەزانن کە وەزیری ناوخۆ ڕۆژانە بڕێکی زۆر نامە وەردەگرێت و هەر بۆیەشە کە ناتوانێت بە شێوەیەکی شەخسی وەڵام بە هیچ نامەیەک بداتەوە کە وەری گرتووە! ئەو ئیمێڵەی ئێوە ڕەوانەی وەزارەتی ناوخۆ کراوە و لە لایەن بەرپرسێکی سیاسیشەوە وەڵام وەردەگرنەوە!
جموجۆڵی زۆری کۆچبەری نایاسایی، کە لەلایەن قاچاخچیەکانەوە ڕێکدەخرێت، دەبێتە بارێکی گران بەسەر سیستەمی نێودەوڵەتی پەنابەرییەوە! هاوبەشی کۆچ و گەشەپێدانی ئابووری بەریتانیا MEDP لەگەڵ ڕواندا ئامڕازێکە لە پلانێکی گەورەترو فراوانتری حکومەت بۆ وەستاندن و پەکخستنی ئەو بازرگانیە خەراپ و پیسە، کە قاچاخچیەکان دەکاتە ئامانج و ئەو شێوە بازرگانیەیان تێک دەشکێنێ لە ڕێگەی سوود وەرگرتن لە هاوکاری نێودەوڵەتی و شێوازو تاکتیکی تازەو تێکدەرانە.
شکەستهێنان لەو هەنگاوەماندا تێچووی زۆر بەدوای خۆیدا دەهێنێت- بە پێی هەڵسەنگاندنی کاریگەرییەکانی یاسای کۆچی نائاسایی، تێچووی شوێن و حەوانەوەی داواکارانی پەنابەریی هەتا ساڵی ٢٠٢٦دەگاتە ١١ ملیار پاوەندی بەریتانی لەساڵێکدا. بۆیە ئەوەیان تەنها بەلابردن و نەهێشتنی نیشتەجێبوونی کۆچبەرانی نایاسایی لە بەریتانیادا دەهێنرێتە دی. ئایا ئێمە دەتوانین سنوورەکانمان کۆنترۆڵ بکەین و ژیانی خەڵک لە دەریادا ڕزگار بکەین؟
وەک دەزانن، دوای وەرگرتنی ڕەزامەندی شاهانە (Assent Royal) بۆ بڕیاری یاسای سەلامەتی ڕواندا ( یاسای پەنابەریی و کۆچبەریی بۆ ساڵی ٢٠٢٤) هاتە بواری جێبەجێکردنەوە کاتێک کە ئیتیفاقیەی نێوان بەریتانیاو ڕواندا لە ٢٥نیسانی ٢٠٢٤ دا ئیمزا کرا!
ئەو ئیتیفاقیە نێودەوڵەتیە یاساییە لەگەڵ ڕواندا کە لە ٥ی دێسەمبەری ٢٠٢٣ دا ئیمزا کرا، بە شێوەیەکی فەڕمی باس لە ئەنجامەکانی دادگای باڵا دەکات بە هێنەکایەی ڕێوشوێنێک کە ڕوونی دەکاتەوە کە ڕواندا کەس ناگەڕێنێتەوە بۆ وەڵاتێک کە نا ئارام و جێی مەترسی بێت بۆ سەرژیانی کەسەکە.
بە پێی ئەو ئیتیفاقیە، ڕواندا هەستاوە بە بەهێزکردنی یاسای پەنابەریی گشتی لە ڕێگەی دەرکردنی یاسایەکی ناوخۆیی و هەروەها درووستکردنی دەزگایەکی تانەدانی پەنابەریی بۆ ڕەچاوکردنی تانەدانی تاکەکەسی لە بەرامبەر هەرداواکارییەکی پەنابەریی کە ڕەتبکرێتەوە. ئەو دەزگایە دوو هاوسەرۆکی دەبن کە یەکێک لە ڕوانداو یەکێکیش لە وەڵاتێکی کۆمۆنوێلسەوەیە. هەروەها دادوەرەکانی تێکەڵەیەک دەبن لە نەتەوە جیاوازەکان. ئەو دەزگایە دڵنیا دەبێتەوە لەوەی کە یەکلایی کردنەوەی کۆتایی داواکاریەکانی پەنابەریی بابەتیانەو بێلایانە دەبن.
هەروەها ئەو ئیتیفاقیە ڕۆڵی لیژنەی سەربەخۆی چاودێری بەرزدەکاتەوە، کە ئەو لیژنەیە دڵنیایی دەدات بە پابەندبوون بە جێبەجێکردنی ئەرکەکان بە پێی ئەو ئیتیفاقیە، هەروەها ئەو لیژنەیە هێزێکی تەواوییشی هەیە بۆ دیاریکردنی ئەو شوینانەی کە ئەولەویەتیان هەیە بۆ چاودێری کردن! ئەو ئیتیفاقیە شانبەشانی یاسای سەلامەتی ڕواندا کاردەکات. کە ئەو یاسایەش دڵنیایی دەدات کە وەڵاتی ڕواندا سەلامەتە کە پەنابەری بۆ بهێنرێت! ئەمەش ئەوە دەگەێنێت کە دەبێ یاسادانەران مامەڵە لەگەڵ ڕواندادا وەک وەڵاتێکی سەلامەت بۆ پەنابەران بکەن بۆ ئەوەی خەڵکی پەنابەری بۆ بگوێزرێتەوە!
یاسای سەلامەتی ڕواندا ، گرفت و ئاستەنگی ناپێویست سنووردار دەکات و لە هەمانکاتیشدا دەسەڵات و توانا دەداتە یاسا دانەران و دادگاو دادگا باڵاکان بۆ ئەوەی، کە سەررەڕای ئەو پارێزبەندیانە کە لە ئیتیفاقیەکەدا هەن، ئەو داواکاریانە لەبەرچاوبگرن ئەگەر بەڵگەی سەلمێنەر هەبوو کە گوایە ڕواندا سەلامەت نیە بۆتاکە کەسێک لەبەر هەندێک باردوخی تایبەت بە کەسەکەوە. بەڵام ڕێگە بە داواکارییەک نادرێت کە بڵێت یان گوایە وەڵاتی ڕواندا لەوانەیە تاکە کەسێک لە ڕوانداوە بگوێزێتەوە بۆ وەڵاتێکی تر بە پێچەوانەی ئەرک و فەرمانە نێودەوڵەتیەکانی. ئیتیفاقیەکە ئەو مەترسیەی لابردووە! داواکاری کەسێک بۆ وەستاندنی گواستنەوەیان تەنها کاتێک گوێی لێدەگیرێت کە ئەو کەسە بتوانێت بیسەلمێنێت کە گواستنەوەیان مەترسی ڕاستەوخۆ و جدی دادەنێت لەسەر ژیانی ئەو کەسە!
یاساکە زیاتر پشتڕاستی ئەوە دەکاتەوە کە تەنها وە بە تەنها وەزیری تاج(Minister of the Crown) دەتوانێت بڕیاری ئەوە بدات کە ئاخۆ بەریتانیا پابەند دەبێ بە ڕێکارێکی کاتیی کە دادگای ئەوروپا بۆ مافەکانی مڕۆڤ دەریکردووە!
سەرنجی حکومەت ئێستا لەسەر هێنانە بواری جێبەجێکردنی ئەو ئیتیفاقیەیە یان جێبەجێکردنی هاوبەشیی لەگەڵ ڕواندایە بۆ ئەوەی بتوانین گەشتە ئاسمانیەکان دەست پێبکەین. بۆیە تا زووتر دەست بکەین بە گواستنەوەی خەڵک بۆ ڕواندا، ئێمە خێراتر دەتوانین مۆدێلی بازرگانیی باندە قاچاخچیەکان تێکبدەین و لە ناوی بەرین و هەروەها نیشانیش بدەین کە ئیتر ئەنجامدانی گەشتی مەترسیدارو نائاسایی و ناپێویست بۆ بەریتانیا بژاردەیەکی باش و درووست نیە بۆ چوونە ناو سیستەمی پەنابەریی بەریتانیاوە!
جارێکی تر سوپاستان دەکەین بۆ کاتی نووسین و هەروەها من هیوادارم کە ئەو وەڵامە هەڵوێستی حکومەت ڕوون بکاتەوە!
لەگەڵ ئەوپەڕی ڕێزمان
تیمی هاوبەشی کۆچ و گەشەپێدانی ئابووری