IFIR-Ku فیدراسیۆنی سەراسەری پەنابەرانی عێراقی
Related Articles
بەشی شەشەم وحەوتهەم:
( بڕگەی ٤٧ ماددەی 1 لە بەندی پەنابەری)
٣- یارمەتیدان لەکاتی نەخۆشی ، سک پڕی و منداڵ بوون ، یان هەر حاڵەتێکی پێویست لە پێوەرەکانی چاودێری تەندروستی.
٣-١ لەکاتی هەبوونی نەخۆشی یاخود ئازاری توند ، دەتوانی چارەسەری تەندروستی و ددان وەربگریت ، لەگەڵ کەل و پەلی تیمار و پێداویستییەکانی .
نەخۆشییە درێژ خایەنەکان لە بەر حاڵەتی زەرور زوو چارەسەر دەکرێن ، ئەو حاڵەتانەی کە زوو چارەسەر ناکرێن یاسا و ڕێنمایی تایبەتیان هەیەو تەنا دوادەخرێن لەبەشی ٦ زانیاری زیاتر.
٣-٢ سەرەڕای ئەمە هەندێک ڤاکسین و پشکنینی خۆ پاراستنی پزیشکی دابین دەکرێت.
٣-٣ بۆ دایکە سک پڕەکان و ئەوانەی بەو دواییە منداڵیان بووە ، یارمەتی و چاو دێری تەندروستی و پەرستاری و یارمەتی مامان و دەرمان و کەلوپەلی تیمار و چارەسەری سروشتی دابین دەکرێت.
٣-٤ لە سەنتەرەکانی پێشوازی ، ڕاوێژکاری پزیشکی لەناو سەنتەرەکەدا دابین دەکرێت ، یاخود هەندێک سەنتەری پەرستاری بەردەستن ، ئەگەر پێویست کرا دکتۆرێک ببینیت ، ئەوا پسولەێکی چارەسەریت پێ دەدرێت لەلایەن دەسەڵاتی دەستکەوتەکان ( سەیری خاڵی ٧ بکە ) ، کە دەبێت بدرێت بە دکتۆرەکە یاخود نەخۆشخانەکە .
لە هەندێک لە ویلایەتە فیدراڵیەکان کارتێکی تەندروستی ئەلکترۆنی وەردەگریت کە بەوهۆیەوە دەتوانیت ڕاستەوخۆ دکتۆر ببینیت یاخود سەردانی نەخۆشخانە بکەیت.
(بڕگەی ٤٧ ماددەی 1 لە بەندی پەنابەری )
٤- دەستکەوتی تایبەت بۆ منداڵ و هەرزەکارەکان
بۆ ئەوەی بتوانێت دەستکەوتە تایبەتەکانی منداڵ و هەرزەکارەکان و دەستکەوتە تایبەتەکانی پەروەردەو بەشداری کردن لە ژیانی کۆمەڵایەتی و کلتووری لەناو کۆمەڵگادا دەتوانرێت پێشکەش بکرێت وەکو پێداویستیەکانی قوتابخانەو گەشتی قوتابخانە و ئەندامێتی یانەکان.
٥- مافەکانی کەسانی بێ دەسەڵات
کەسە بێ دەسەڵاتەکان کە داواکاری پێشکەش دەکەن بۆ مافی پەنابەرێتی یارمەتی تەندروستی پێویست و یارمەتی تریان پێ دەدرێت ، لەگەڵ پاڵپشتی سایکۆلۆژی گونجاو .
دەسەڵاتی دەستکەوتەکان بڕیار دەدات لەسەر پێدانی یارمەتی .
کەسانی بێ دەسەڵات بەشێوەیەکی تایبەت ئەمانە لەخۆ دەگرێت ؛
هەرزەکار ، هەرزەکارانی بێ سەمیان ، خاوەن پێداویستییە تایبەتیەکان ، کەسە بەتەمەنەکان ، ئافرەتی سکپڕ ، دایک یان باوکی جیابووەوە لەگەڵ منداڵی هەرزەکار ، قوربانیەکانی بازرگانی کردن بە مرۆڤ ، کەسانی خاوەن شێواوی جەستەیی توند ، کەسانی خاوەن شێواوی مێشکی و قوربانیەکانی ئەشکەنجەدان یان دەستدرێژی سێکسی یان جۆرە مەترسی دارەکانی تری توندو تیژی سایکۆلۆژی ، جەستەیی یاخود سێکسی وەکوو قوربانیەکانی خەتەنەکردنی مێینە .
٦- دەستکەوتەکانی تر
سەرەڕای ئەو دەستکەوتانەی کە لە سەرەوە ئاماژەیان پێ کراوه ، دەستکەوتەکانی تریش هەن کە لەوانەیە بە پێی ڕادەی پێویست بدرێن بە کەیسە تاکیەکان بۆ ئەوەی ژیان یان تەندروستیان تەئمین بکرێن بۆ ئەوەی پێداویستیە تایبەتیەکانی منداڵان دابین بکرێت ، یاخود بۆ مەبەستی گونجان لەگەڵ یاساێکی قانونی یان ئیداری .
داواکاری بۆ ئەم جۆرە دەستکەوتانە پێویستە پێشکەش بکرێن بۆ ئەو کەس و لایەنانەی هەڵدەستن بە دابین کردنی دەستکەوتەکان.
٧- کێ بەرپرسە لە دانانی ئەم جۆرە دەستکەوتانە؟
ئەمانەی خوارەوە کەس و لایەنی بەرپرسن لە دانانی ئەم دەستکەوتانە.
# لەماوەی حەوانەوە لە سەنتەرەکانی پێشوازی ( قۆناغی ١ ) ، دەسەڵاتی بەرپرس لە سەنتەری پێشوازی
# لە ماوەی حەوانەوە لە شوێنە هاوبەشەکان یاخود خانوو/شوقە ( قۆناغی ٢) ، دەسەڵاتی خۆجێیی پەیوەندیدار ( بۆ نموونە شارەوانی ، شار و پارێزگا…..درێژەی هەیە)
